سخنی از بزرگان...

آگوست کنت که بود؟

آگوست کنت که بود؟
مدیر ارشد رایشمند

آگوست کنت (1857-1791) متفکر و نویسنده فرانسوی یکی از پایه گذاران جامعه شناسی محسوب می شود. وی اصطلاح جامعه شناسی را برای این علم ابداع کرده است.
آگوست کنت در دوره پر تلاطمی در تاریخ  کشورش زندگی می کرد و اندیشه هایش بازتاب همین دوران است. در زمان او انقلاب تغییرات مهمی در جامعه فرانسه ایجاد کرده بود و زندگی سنتی مردم فرانسه هم به خاطر صنعتی شدن در حال تحول بود. در نتیجه کنت می خواست دانشی ایجاد کند که بتواند قوانین جامعه را تبیین کند. همان طور که علوم طبیعی نحوه عملکرد دنیای فیزیکی را تبیین می کند.
کنت ابتدا از اصطلاح فیزیک اجتماعی استفاده می کرد اما بعضی از رقبای فکری او هم در آن روزگار از همین اصطلاح استفاده می کردند. از آن جا که کنت می خواست تمایز و تفاوت دیدگاه های خودش را با دیدگاه های آنها نشان دهد اصطلاح جامعه شناسی را ابداع کرد. البته به تازگی مشخص شده اصطلاح جامعه شناسی قبلاً در سال 1780 به وسیله مقاله نویس فرانسوی امانوئل ژوزف سیایز (Sieyès) با معنی متفاوتی مطرح شده است.
آگوست کنتتصویری که کنت از جامعه شناسی ترسیم کرده بود یک علم اثباتی بود. اثبات گرایی یا پوزیتیویسم معتقد است که علم فقط باید به پدیده های قابل مشاهده بپردازد. یعنی با مشاهدات حسی دقیق می توان قوانینی را استنباط کرد که رابطه میان پدیده های مشاهده شده را تبیین می کنند.
به این ترتیب دانشمندان با فهم رابطه علت و معلولی میان رویدادها می توانند پیش بینی کنند که رویدادهای آینده چگونه رقم خواهند خورد. رویکرد اثبات گرایی در جامعه شناسی نیز معتقد است شناخت درباره جامعه باید براساس شواهد تجربی ای باشد که از راه مشاهده، مقایسه و آزمایش به دست می آیند. به عبارتی کنت معتقد بود جامعه شناسی برای مطالعه جامعه باید از همان روش های علمی دقیقی استفاده کند که در فیزیک یا شیمی برای مطالعه دنیای فیزیکی به کار می رود.
بر این اساس کنت جامعه شناسی را آخرین حلقه در زنجیره تکامل علم تلقی می کرد که پس از فیزیک، شیمی و زیست شناسی قرار می گرفت. البته از نظر کنت جامعه شناسی مهم تر و پیچیده ترین علم در میان همه آنها بود.
اکتشافات و دستاوردهای کوپرنیک، گالیله و نیوتن مشوق کاربرد فنون علمی برای مطالعه اجتماع بود.
کنت نگران نابرابری های ناشی از صنعتی شدن بود. همچنین نگران تهدیدی بود که این نابرابری ها برای انسجام اجتماعی ایجاد می کردند. از دید کنت راه حل درازمدت برای این مسئله ایجاد وفاق اخلاقی بود.
کنت در اواخر عمر به دنبال ایجاد چیزی به نام دین انسانیت بود. به این ترتیب که مدعی بود ایمان و جزمیت باید به نفع تفکر علمی کنار گذاشته شود و جامعه شناسی محور این دین تازه باشد.
قانون سه مرحله
قانون سه مرحله یک ایده اجتماعی - تاریخی از اگوست کنت است. کنت مدعی بود دانش در سه مرحله ایجاد شده و به عبارتی بشر در طول تاریخ برای فهم جهان از 3 مرحله عبور کرده. این سه مرحله عبارتند از الهیات، متافیزیکی (فلسفی) و علمی.
کنت می گوید در مرحله الهیات مردم از دین یا خدایان برای توضیح این که چرا وقایعی اتفاق می افتد و یا چیزها از کجا آمده اند استفاده می کردند. در این مرحله جامعه جلوه ای از مشیت خداوند تلقی می شده.
مرحله دوم مرحله «متافیزیکی» یا «انتزاعی» است. در این مرحله مردم با استفاده از فلسفه و ایده های انتزاعی همه چیز را توضیح می دهند. مرحله متافیزیکی در زمان رنسانس مسلط بوده است.
آخرین مرحله، مرحله «علمی» است که در آن مردم اعتقادات و چیزها را با علم توضیح می دهند.
کنت می گفت جامعه می تواند به یک جامعه پوزیتیویستی تغییر کند و در آن علوم از جمله جامعه شناسی برای توضیح چیزها مورد استفاده قرار گیرند.
هر چند تخیلات کنت درباره جامعه هرگز تحقق نیافت اما تلاش او در نظام مند کردن علم جامعه باعث شد جامعه شناسی به یک حرفه و رشته دانشگاهی تبدیل شود.

چاپ
1875 رتبه بندی این مطلب:
بدون رتبه

مدیر ارشد رایشمندمدیر ارشد رایشمند

سایر نوشته ها توسط مدیر ارشد رایشمند
تماس با نویسنده

نوشتن یک نظر

این فرم نام، ایمیل، آدرس IP و نظرات شما را جمع می کند تا بتوانیم نظرات شما را در وب سایت پیگیری کنیم. برای اطلاعات بیشتر، قوانین و مقررات و سوالات متداول ما را بررسی کنید، در آنجا اطلاعات بیشتری در مورد نحوه و چگونگی ذخیره اطلاعات شما در اختیار شما قرار می دهیم.
افزودن نظر

انتخابگر پوسته

ارتباط با نویسنده

x