وقتی تصمیم می گیرید به تنهایی مطالعه زبان انگلیسی را شروع کنید، باید بدانید که روی چه مواردی باید تمرکز کنید. این راهنما به شما کمک می کند یک برنامه مطالعاتی برای سازماندهی و اولویت بندی مهارت های مورد نظر خود ایجاد کنید و بتوانید سریع تر از زبان آموزانی که در کلاس های آموزش زبان شرکت می کنند یاد بگیرید. در واقع با کوله باری از تجربه، بهترین برنامه ریزی برای شروع یا ادامه یادگیری زبان انگلیسی را به شما یاد می دهیم.
با یک دست چند هندوانه …
تقویت همه مهارت ها به طور همزمان تقریبا غیر ممکن خواهد بود. با استفاده از این برنامه می توانید روی ۳ مهارت تمرکز کنید و بعد از گذشت یک ماه شاهد پیشرفت خود باشید. کار خود را با تصمیم گیری در مورد ۳ مهارتی که می خواهید تقویت کنید، شروع کنید.
تعیین اولویت بستگی به شما، هدف شما از یادگیری زبان و بسیاری موارد دیگر دارد اما بطور کلی اگر نمیدانید کدام موارد برای شما مهم تر هستند، اولویت تان روی این موارد باشد:
- صحبت کردن
- گوش کردن
- واژگان
- نوشتن
- تلفظ
- روان صحبت کردن
- سریع صحبت کردن
- درک انگلیسی سریع
- داشتن یک لهجه طبیعی و بومی
مثال واقعی
سارا می خواهد یاد بگیرد در کارش به نحو بهتری به انگلیسی ارتباط برقرار کند. او باید از طریق تلفن با مشتریان صحبت کند و برخی از آنها انگلیسی صحبت می کنند.
پس برای سارا مهارت های در اولویت یا ۳ مهارتی که او باید در این ماه در برنامه مطالعاتی خود بگنجاند عبارتند از:
- روان صحبت کردن
- درک مطلب
- استفاده از واژگان جدید
پیدا کردن تکنیک ها و منابع
اکنون که می دانید کدام مهارت ها را می خواهید در خود توسعه دهید، باید تکنیک ها و منابعی را پیدا کنید که به شما در انجام این کار کمک می کنند. در تمرین مهارت ها خلاقیت به خرج دهید. ما مثال سارا را ادامه خواهیم داد:
مهارت شماره ۱: روان صحبت کردن – استراتژی و فعالیت
سارا برای تمرین روان صحبت کردن باید تکنیک یا فعالیت هایی را پیدا کند. او می تواند خوب بنویسید، اما هنگام صحبت کردن مکث می کند و از این مسئله ناراضی است.
او تصمیم می گیرد یک روش روان صحبت کردن که در وب سایت ما پیدا کرده است را در مکالمات انگلیسی واقعی خود، امتحان کند. فعالیت به این صورت است که شما یک داستان، فیلم یا صدا پیدا می کنید آن را بررسی می کنید و سعی می کنید با صدای بلند درباره آن صحبت کنید. کلید تسلط، حداقل ۳ بار تکرار کردن پاسخ شما است.
سارا به تماشای فیلم ها در یوتیوب علاقه دارد بنابراین یک کانال جالب با فیلم های برتر مانند فیلم زیر پیدا کرده است. او بعد از هر بخش فیلم را متوقف کرده و سعی می کند ۳ بار درباره آن صحبت کند. بهترین روش یادگیری روان صحبت کردن انگلیسی به همراه دانلود منابع در اینجا!
مهارت شماره ۲: درک مطلب
برای تمرین درک مطلب، سارا نیاز به رونوشت صداها و زیر نویس فیلم ها دارد. او از نسخه های مکالمه های موجود ما استفاده می کند. هربار که نتواند صدا را کاملاً درک کند، آن را به عقب برگردانده و دوباره گوش می دهد. بهترین روش یادگیری درک مطلب (مهارت شنیداری انگلیسی) به همراه دانلود منابع در اینجا!
مهارت شماره ۳: واژگان
سارا سالها در کلاسهای آموزش زبان انگلیسی شرکت کرده است و اکنون بخوبی می داند واژگانی که آموخته با چیزی که انگلیسی زبانان آمریکایی در زندگی روزمره از آن استفاده می کنند متفاوت هستند. بهترین روش یادگیری واژگان زبان انگلیسی در اینجا!
سطح خود را در شروع کار مورد سنجش قرار دهید
برای اینکه بدانید آیا پیشرفت کرده اید یا خیر، باید به توانایی های فعلی خود توجه کنید. اینکارهمچنین به حفظ انگیزه شما کمک خواهد کرد.
یک فعالیت یا یک درس در مورد مهارتی که سعی در بهبود آن دارید انجام دهید. فعالیت را انجام دهید و درمورد آنچه برای شما دشوار بوده و اینکه به چه سطحی می خواهید برسید، یادداشت بردارید.
اگر هدف شما روان صحبت کردن است، می توانید صدا یا تصویری ۲-۵ دقیقه ای از خودتان درحالیکه در حال توضیح چیزی مانند دلایل اینکه می خواهید روان صحبت کنید، هستید ضبط کنید.
برای انجام کارهایی که باید انجام دهید یک برنامه هفتگی تهیه کنید
اکنون مهارت هایی که باید روی آنها تمرکز کنید و فعالیت هایی که می توانید برای بهبود این مهارت ها انجام دهید را شناسایی کرده اید. در مرحله بعد، شما باید مهارت ها را اولویت بندی کنید. از بین ۳ مهارت منتخب خود به ترتیب مهم ترین تا کم اهمیت ترین را انتخاب کنید.
اگر در هفته کمتر از ۳ ساعت وقت برای مطالعه دارید، توصیه می کنم فقط روی ۲ مهارت تمرکز کنید. و هر زمان که می توانید، فعالیتهایی را انجام دهید که از هر دو مهارت در آنها استفاده می شود.
به برنامه خود و اینکه چند ساعت در هفته می توانید متعهدانه به مطالعه و تمرین زبان انگلیسی بپردازید فکر کنید. یک برنامه هفتگی ایجاد کنید و فعالیت های هر روز را در آن مشخص کنید.
نحوه زمانبندی برنامه مطالعاتی:
- ۴۰٪ برای بهبود مهارت اصلی
- ۳۰٪ برای مهارت دوم
- ۲۰٪ برای مهارت سوم
- ۱۰٪ برای دستور زبان
فعالیتها و زمانی که برای انجام هر یک لازم است را در تقویم خود وارد کنید. بدیهی است، که شما باید فعالیتهای بیشتری در رابطه با مهارت اصلی که می خواهید بهبود ببخشید انجام دهید. در صورت امکان فعالیت هایی انجام دهید که از مهارت های چندگانه استفاده می کنند.
در هر هفته فقط یک نکته گرامری مطالعه کنید. یادگیری گرامر در بخش های کوچک به مهارت های صحبت کردن و گوش دادن کمک نمی کند اما با یادگیری نکات جدید دستور زبان به صورت تدریجی می توانید درست صحبت کردن را بیاموزید.
نتایج را بررسی کنید
بعد از گذشت یک ماه از انجام تمرینها و فعالیتها برای بهبود مهارتهای خاص، زمان آن رسیده است که نتایج خود را بررسی کنید.
همان درس یا فعالیتهایی که در ابتدای ماه برای سنجش سطح ابتدایی خود انجام دادید را مجددا انجام دهید. اگر برای اندازه گیری میزان تسلط خود بر صحبت کردن ویدیو یا صدا ضبط کرده بودید، باید صدا یا فیلم دیگری را در مورد همان موضوع ضبط کنید.
در مورد هر فعالیت فکر کنید. به اینکه راحت تر شده است یا سخت تر. مهارت صحبت کردن خود را مقایسه کنید تا ببینید پیشرفت کرده است یا خیر.
برای ماه آینده برنامه ریزی کنید
باید در مهارت های خود پیشرفت هایی را مشاهده کنید. اکنون می دانید کدام فعالیت ها را دوست دارید و کدام یک را دوست ندارید. مهمتر از همه، شما می دانید کدام فعالیتها به شما کمک کرده اند و کدام فعالیت ها تاثیر مثبتی روی مهارت های شما نداشته اند.
مجدداً مراحل این طرح را دنبال کنید، و یک بار دیگر درباره مهارتهای که می خواهید تقویت کنید فکر کنید و این کار را انجام دهید. پس از گذشت یک یا دو ماه، مهارتی که در الویت اول شما بوده از مهارت های دیگر بهتر خواهد بود. با پیشرفت در زبان، مهارتهای که می خواهید ارتقا دهید تغییر خواهند کرد و فعالیتهایی که باید انجام دهید نیز سخت تر خواهند شد و به یک پاسخ دقیق تر نیاز خواهند داشت.
روشی که یک استاد زبان توصیه میکند
حالا از یک استاد زبان پرسیدیم که بهترین روش برنامه ریزی برای مطالعه یا شروع یا ادامه زبان انگلیسی چیست؟ جواب:
1. تعیین اهداف:
اولین گام برای شروع یادگیری در هر برنامه ریزی، قطعا مشخص کردن اهداف کوتاهمدت و بلندمدت برای یادگیری زبان انگلیسی می باشد! (بدون هدف خیلی زود انگیزه و انرژی شما تمام می شود، مطمئن باشید!!).دو یا سه هدف اصلی را روی یک کاغذ آچهار بنویسید و روی دیوار اتاق بچسبانید تا همیشه متمرکز بمانید. مثلا من تا سال آینده کانادا هستم و مثل بلبل دارم باهاشون انگلیسی حرف میزنم! نمونه زیر عالی ست:
- سطح هدف: رسیدن به سطح A2 تا B1 (ابتدایی تا متوسط پایین) در ۳ تا ۶ ماه.
- مهارتها: تقویت مهارتهای Listening (گوش دادن)، Reading (خواندن)، Writing (نوشتن)، Speaking (صحبت کردن) و واژگان/گرامر پایه.
- زمان روزانه: ۱.۵ تا ۲ ساعت مطالعه (قابل تنظیم بر اساس وقت شما).
2. تصمیمگیری درباره روش یادگیری:
- آموزش آنلاین: بعضی ها با کلاس آنلاین بهتر یاد می گیرند، در این صورت ما بهترین کلاسها را اینجا معرفی کرده ایم در تمام ایران
- کلاسهای حضوری: ثبت نام در دورههای زبان در موسسات آموزش معتبر زبان. در این صورت ما بهترین کلاسها را اینجا معرفی کرده ایم در تمام ایران
- مطالعه خودآموز: این روش توصیه ماست، زبان انگلیسی براحتی بصورت خودآموز قابل یادگیری ست، نه فقط چون اساتید عمدتا تلفظ ها و متدها را اشتباه یاد می دهند و تاثیر معکوس روی یادگیری دارند بلکه به ده ها دلیل دیگر. در این صورت کافی ست اپلیکیشن چرب زبان را از اینجا تهیه کنید و همزمان کتاب انگلیسی در 30 روز را هم تهیه و با آن شروع کنید، روزانه بین نیم ساعت تا 2 ساعت روی این دو وقت بگذارید، بعد از 3 ماه به سطح متوسط انگلیسی میرسید و مثل بلبل می توانید انگلیسی حرف بزنید! همین
3. تعیین زمان برای یادگیری:
ایجاد برنامه زمانی منظم برای مطالعه و تمرین هر روز که به خودتان بستگی دارد اما توصیه ما این است که هر روز یک زمان مشخص را به یادگیری اختصاص دهید، مثلا من هر روز دو ساعت قبل از خواب انگلیسی تمرین میکنم! هر چند برنامه زیر بهترین است و می توانید آن را بصورت PDF از اینجا دانلود کنید (کلیک کنید تا برنامه دانلود شود):
ساختار برنامه (هفتگی)
روزانه: ۱.۵ تا ۲ ساعت
تقسیم زمان به بخشهای مختلف برای پوشش مهارتها:
1-گرامر و واژگان (۳۰ دقیقه)
هدف: یادگیری قواعد پایه و گسترش دایره لغات.
فعالیتها:
- مطالعه یک موضوع گرامری ساده (مثل افعال to be، حال ساده، گذشته ساده).
- یادگیری ۱۰-۱۵ واژه جدید با استفاده از فلشکارت (اپلیکیشنهایی مثل Anki یا Quizlet).
- مثال: یادگیری کلمات مرتبط با موضوع “خانواده” (mother, father, sister) یا “فعالیتهای روزانه” (eat, sleep, work).
منابع:
نکته: هر واژه را در یک جمله ساده استفاده کنید. مثلاً My sister is a student
2-گوش دادن (Listening) ۲۰ دقیقه
هدف: عادت کردن به تلفظ، لهجه و سرعت صحبت انگلیسی.
فعالیتها:
- گوش دادن به پادکستهای ساده مثل BBC Learning English: 6 Minute English.
- تماشای ویدیوهای کوتاه با زیرنویس انگلیسی (مثل انیمیشنهای ساده یا ویدیوهای English Addict with Mr Steve در یوتیوب).
- تکرار جملات شنیدهشده برای تمرین تلفظ.
نکته: ابتدا با زیرنویس انگلیسی ببینید، سپس بدون زیرنویس امتحان کنید.
منابع: پادکست ESL Pod یا Better at English و ویدیوهای یوتیوب با عنوان “English for Beginners”.
3-خواندن (Reading) ۲۰ دقیقه
هدف: تقویت درک مطلب و یادگیری واژگان در متن.
فعالیتها:
- خواندن متنهای کوتاه و ساده (مثل داستانهای کودکانه یا مقالات ساده در BBC Learning English).
- کلمات جدید را علامتگذاری کنید و معنی آنها را یاد بگیرید.
- خلاصه متن را با جملات ساده بنویسید.
منابع:
- کتابهای سطحبندیشده مثل Oxford Bookworms (Starter Level).
- وبسایت Breaking News English (سطح ۰ یا ۱).
نکته: روزی ۱-۲ پاراگراف بخوانید و سعی کنید موضوع اصلی را بفهمید.
4-صحبت کردن (Speaking) ۲۰ دقیقه
هدف: تقویت اعتماد به نفس در صحبت و بهبود تلفظ.
فعالیتها:
- بلند خواندن جملات ساده یا متنهای خواندهشده.
- تمرین مکالمه با خودتان در آینه (مثلاً معرفی خودتان: “My name is… I am from…”).
- اگر ممکن است، با یک دوست یا معلم در اپلیکیشنهایی مثل Italki یا Cambly مکالمه کنید.
نکته: تلفظ کلمات را با ابزارهایی مثل Google Translate یا Forvo چک کنید.
منابع:
- اپلیکیشن HelloTalk برای چت و مکالمه با بومیزبانها.
- ویدیوهای English Speaking Practice در یوتیوب.
5-نوشتن (Writing) ۱۰-۱۵ دقیقه
هدف: تمرین ساختار جملات و استفاده از واژگان/گرامر.
فعالیتها:
- نوشتن ۳-۵ جمله ساده درباره روزتان. مثل Today, I ate breakfast at 8. I went to work
- نوشتن پاسخ به سوالات ساده مثل ?What is your favorite food
- بازخورد گرفتن از معلم یا ابزارهایی مثل Grammarly یا Write and Improve
نکته: ابتدا جملات ساده بنویسید و از اشتباه کردن نترسید.
هفتگی: مرور و تمرین اضافی
روز ششم یا هفتم:
- مرور واژگان هفته با فلشکارت (۱۵ دقیقه).
- انجام یک تست ساده (مثل سوالات Duolingo یا کتاب Cambridge IELTS سطح مبتدی).
- تماشای یک فیلم کوتاه یا انیمیشن (مثل Peppa Pig) با زیرنویس انگلیسی (۳۰ دقیقه) یا اینها رو دانلود کنید که بهترین هستند.
برنامه پیشنهادی ماهانه
ماه اول: پایهگذاری
گرامر: افعال to be، حال ساده، ضمایر (I, you, he/she/it)، صفات ساده.
واژگان: ۲۰۰-۳۰۰ کلمه پایه (خانواده، غذا، فعالیتهای روزانه، اعداد، رنگها).
مهارتها:
- گوش دادن: فهم جملات ساده و عبارات روزمره.
- خواندن: درک داستانهای کوتاه یا متنهای ۱۰۰-۱۵۰ کلمهای.
- صحبت کردن: معرفی خودتان و پاسخ به سوالات ساده.
- نوشتن: جملات ۵-۱۰ کلمهای بدون خطا.
ماه دوم و سوم: پیشرفت
گرامر: گذشته ساده، آینده (going to/will)، حروف اضافه (in, on, at).
واژگان: ۳۰۰-۵۰۰ کلمه جدید (موضوعات مثل سفر، خرید، کار).
مهارتها:
- گوش دادن: فهم مکالمات کوتاه (مثل سفارش غذا).
- خواندن: درک مقالات ساده (مثل اخبار سطح A2).
- صحبت کردن: مکالمههای ۱-۲ دقیقهای درباره موضوعات روزمره.
- نوشتن: پاراگرافهای ۵۰-۱۰۰ کلمهای.
ماه چهارم تا ششم: تثبیت
گرامر: جملات شرطی، افعال عبارتی (phrasal verbs)، ساختارهای پیچیدهتر.
واژگان: ۵۰۰-۱۰۰۰ کلمه (موضوعات پیشرفتهتر مثل محیط زیست، تکنولوژی).
مهارتها:
- گوش دادن: فهم پادکستها یا ویدیوهای بدون زیرنویس.
- خواندن: درک متنهای ۲۰۰-۳۰۰ کلمهای.
- صحبت کردن: مکالمه ۳-۵ دقیقهای با اعتماد به نفس.
- نوشتن: ایمیل یا متنهای ۱۵۰ کلمهای.
نمونه برنامه روزانه (۱.۵ ساعت)
- ۸:۰۰ تا ۸:۳۰: گرامر (مثل حال ساده) + ۱۰ واژه جدید با Anki.
- ۸:۳۰ تا ۸:۵۰: گوش دادن به یک پادکست 6 Minute English + تکرار جملات.
- ۸:۵۰ تا ۹:۱۰: خواندن یک داستان کوتاه از Oxford Bookworms + یادداشت کلمات جدید.
- ۹:۱۰ تا ۹:۳۰: تمرین صحبت کردن (معرفی خودتان یا توصیف روزتان) + نوشتن ۳-۵ جمله.
4. استفاده از منابع مختلف:
- کتابها، فیلمها، موسیقی، پادکستها و منابع آموزشی دیگر را به زبان انگلیسی بخوانید، بشنوید یا ببینید. کتابها اینجا، فیلم و سریالها اینجا، موسیقی اینجا و پادکست هم از اینجا می توانید رایگان دانلود کنید.
- اگر هیچ دانشی ندارید، با الفبا، اعداد و عبارات ساده (مثل “Hello, how are you”) شروع کنید یا با این مکالمات 100 درس روزمره.
- یادگیری زبان زمانبر است، اما با ۳-۶ ماه تمرین منظم، میتوانید به سطح مکالمه پایه برسید.
5. تمرین مهارتهای گوش دادن، صحبت کردن، خواندن و نوشتن:
- صحبت کردن با دوستان یا پیدا کردن یک هم یادگیرنده. یا از اینستاگرام پیدا کنید یا با اپلیکیشن Tandem که مخصوص همین کاره!
- خواندن متون ساده و پیشرفته به زبان انگلیسی. این متون بخصوص
- نوشتن مقالات، داستانها یا یادداشتهای خود به زبان انگلیسی یا مطالعه داستانهای کوتاه. این کتابها را توصیه میکنیم
نهایتا هم هر یک ماه یک بار بهتر است خودتان را ارزیابی کنید ببینید در چه حد پیشرفت کرده اید، این کار را هم بصورت تعیین سطح که همه موسسات آموزش زبان انجام می دهند بصورت انلاین یا حضوری انجام دهید هم با مشورت با یک معلم زبان. بهرحال هر سوال، نظر یا پیشنهاد و تجربه ای درباره برنامه ریزی یادگیری زبان دارید با ما مطرح کنید.