فرهنگ کسب و کار در کشورهای اسلامی

در برخی بازارهای بین الملل، داشتن یک ذهن باز مهم تر از یک کیف پول باز است. برای موفقیت یک کارآفرین داشتن سواد فرهنگی به اندازه مهارت ها و ایده هایش مهم است. این امر در مورد ملت های اسلامی همچون عربستان سعودی نیز صادق است.
در این مطلب به فرهنگ کسب و کار اسلامی از دید کارآفرینان غربی که می خواهند فهم کسب و کاریشان را در بازارهای محلی بالا ببرند و تأثیر فرهنگ اسلامی را بر کسب و کار در کشورهای اسلامی درک کنند می پردازیم.
از دیدگاه رئیس یک آژانس بازاریابی آمریکایی (خانم کرنلسن) که جهت انجام یک پروژه سفری به عربستان سعودی داشت:
"اسلام تمام جوانب زندگی شامل حکومت و اقتصاد را در عربستان در بر می گیرد. پس در صورتی که تاثیر گسترده قواعد اسلامی را نفهمید، هرگز نخواهید فهمید که آنان (منظور مسلمان عربستان سعودی است) چگونه کسب و کارشان را انجام می دهند".
از نقطه نظر عملی، کار کردن در محیط جهانی به احترام و دانش در مورد توافق نامه های خارجی نیاز دارد. در کشور عربستان، هفته کاری از شنبه شروع می شود و چهارشنبه پایان می یابد. قرار ملاقات ها هم عموماً حول و حوش نمازهای پنج گانه برنامه ریزی می شوند و بسیاری از کسب و کارها بعداز ظهرها تعطیل اند. بسیاری از کسب و کارها به صورت رو در رو هدایت می شوند و بر اسناد و قراردادها (چنانچه در جهان غرب مرسوم است) کم اتکا می شود. پس زمان انجام کسب و کار نسبی است.
اما کارآفرینانی که قصد توسعه کسب و کارشان را در فرهنگ های اسلامی دارند با چالش هایی فراتر از توافق نامه مواجه می گردند. در واقع برای ریسک (در فرهنگ اسلامی) جای کمی وجود داشته و تحمل برای به چالش کشاندن هنجارها کم تر (از فرهنگ غربی) است. در فرهنگ کسب و کاری که در برابر اختلاف و تعارض مقاومت می کند، یک کارآفرین با مسئولیت گفتگو جهت انجام مذاکره ای مؤثر به زحمت خواهد افتاد.
سرمایه گذاری و سودآوری سنگ بنای کسب و کار غربی است اما در اسلام انباشتن و دادن بهره ممنوع است. قانون قرارداد اسلامی، معامله بر پایه اعتبار را محدود می کند و این عقیده را قوت می بخشد که سرمایه بایستی برای توسعه جامعه یا برای سرمایه گذاری های مستقیمی که در آن قرض دهنده در هر سود و زیانی در کسب و کار شریک است مورد استفاده قرار گیرد. در هر اقتصادی که نه به وام های کسب و کار و نه سرمایه گذاری مخاطره پذیر مجال می دهد، استفاده از پول برای ایجاد پول غیر قانونی است. پس (به ظاهر) به نظر می رسد که یک فرهنگ بسیار متفاوت، تنها درها را به روی کارآفرینان می بندد. اما  عربستان سعودی برای کارآفرینان زیرکی که فرهنگ آنان را بپذیرند فرصت هایی عرضه می کند. به عقیده خانم کرنلسن در عین حال که نباید به زودی انتظار تغییراتی را در قوانین عربستان داشته باشیم، نسل جوان تر کارآفرینان سعودی را می بینیم که مشتاقانه به دنبال همکاری با همتایان غربیشان هستند. وی می گوید این نسل تحصیل کرده غرب، برای آمیزش نقاط قوت سیستم های سرمایه داری با ارزش های سنتی خود خلاقانه کار می کنند.
بسیاری از دولت های خلیج فارس به دنبال صنایع و تخصص های مستقل از انرژی اند. در عربستان سعودی، کسب و کارها و مراکز علمی در تلاش برای ارتقای نوآوری و کارآفرینی بوده و سعودی ها مشتاق یادگیری از تجربیات غربی هایی هستند که تاریخچه طولانی رشد موفقیت آمیز کسب و کارها در خارج از حیطه اولیه خود را دارند. کارآفرینان جهانی موفق، به فرهنگ های جدید با ذهنی باز نزدیک شده و تفاوت ها و فرصت ها را می پذیرند. با چنین ذهنیتی درها گشوده خواهند شد و دنیایی کاملاً تازه نمایان خواهد گردید.
ذکر این مطلب نیز جالب است که در مورد فرهنگ اسلامی با توجه به آیه 11 سوره رعد، «الله لایغیر ما بقوم حتی یغیروا ما بانفسهم، به درستی که خداوند حال هیچ قومی را دگرگون نخواهد کرد تا زمانی که خود آن قوم حال خویش را تغییر دهند.» می توان توجه اسلام به توانمندسازی مسلمانان را ملاحظه کرد. 

امضای دیجیتال چیست؟ فرصت های سرمایه گذاری تازه در هزاره جدید