قسمت 29: محاسبه سریع: شگردها و شیوه ها

شگرد 19: ضرب سریع در 15 ( یا 0/15 ، 1/5 ، 150 و جز آن )

نقشه : این شگرد خصوصاً برای محاسبه ی 15 درصد حق سرویس رستوران ها مفید است. برای ضرب کردن هر عددی در 15 ابتدا این عدد را در 10 ضرب کنید. به این حاصل ضرب نصف خود حاصل ضرب را اضافه کنید تا جواب به دست آید. حتماً ابتدا صفرها و ممیزها را ندیده بگیرید و برای تکمیل محاسبه در صورت لزوم آن ها را اضافه کنید. برای این شگرد کارساز چند مثال می زنیم.

مثال ساده ی 1 : 15 × 12
قدم 1 ) ضرب کنید : 120 = 10 × 12
قدم 2 ) نصف کنید : 60 = 2 ÷ 120
قدم 3 ) جمع کنید : ( جواب ) 180 = 60 + 120 ( نکته : چرا برای وارسی جواب خود از شگرد 18 استفاده نمی کنید ؟ )
 
مثال ساده ی 2 : 15 × 66
قدم 1 ) ضرب کنید : 660 = 10 × 66
قدم 2 ) نصف کنید : 330 = 2 ÷ 660
قدم 3) جمع کنید : ( جواب ) 990 = 330 + 660

مثال فکری 1 : 15 % × 28
قدم 1 ) ضرب کنید : 2/8 = 10 % × 28
قدم 2 ) نصف کنید : 1/4 = 2 ÷ 2/8
قدم 3 ) جمع کنید : ( جواب ) 4/2 = 1/4 + 2/8

مثال فکری 2 : 150 × 0/32
قدم 1 ) ممیز و صفر را نادیده بگیرید و به " 15 × 32 " فکر کنید.
قدم 2 ) ضرب کنید : 320 = 10 × 32
قدم 3 ) نصف کنید : 160 = 2 ÷ 320
قدم 4 ) جمع کنید : ( حاصل جمع میانجی ) 480 = 160 + 320
قدم 5 ) آ.م.ب را به کار گیرید : 0/32 تقریباً برابر  است. بنابراین 150 × 0/32 حدودا   عدد 150 یا حدود 50 است.
قدم 6 ) در حاصل جمع میانجی ممیز بزنید تا جواب ، یعنی 48 ، به دست آید.
 
نکته ای برای محاسبه ی سریع:

به جای ضرب کردن در 10 ، نصف کردن و بعد جمع کردن دو مقدار ، می توانستید نصف کنید ، دو مقدار را جمع کنید و بعد در 10 ضرب کنید. مثلاً در مثال ساده ی 2 می توانستید کار را با 66 آغاز کنید ، 33 را به آن اضافه کنید ( تا 99 به دست آید ) و بعد 99 را در 10 ضرب کنید تا جواب یعنی 990 ، به دست آید. آن طریقی را که بیشتر می پسندید انتخاب کنید.

تمرین های ساده و فکری