قسمت 25: محاسبه سریع: شگردها و شیوه ها
شگرد 15: ضرب سریع در 125 ( یا 0/125 ، 1/125 ، 12/5 و جز آن ) هفته ی 2 ضرب و تقسیم
نقشه : هفته ی دوم را با روش های تقابلی بهتری شروع می کنیم. برای ضرب هر عدد در 125 ، آن عدد را بر 8 تقسیم کنید و صفرها یا ممیز لازم را اضافه کنید. با مثال های بعدی روشن می شود که این شگرد حقیقتاً چقدر عالی است.
مثال ساده ی 1 : 125 × 8
قدم 1 ) تقسیم کنید : ( خارج قسمت میانجی ) 1 = 8 ÷ 8
قدم 2 ) آ.م.ب را به کار گیرید : با تخمینی سریع می توان فهمید که جواب در حدود 1000 است.
قدم 3 ) جلو خارج قسمت سه صفر قرار دهید تا جواب ، یعنی 1000 ، به دست آید.
مثال ساده ی 2 : 125 × 32
قدم 1 ) تقسیم کنید : ( خارج قسمتی میانجی ) 4 = 8 ÷ 32
قدم 2 ) آ.م.ب را به کار گیرید : با تخمینی سریع می توان فهمید که جواب بین 3000 و 5000 است.
قدم 3 ) جلو خارج قسمت میانجی سه صفر قرار دهید تا جواب ، یعنی 4000 ، به دست آید.
مثال فکری 1 : 1/25 × 120
قدم 1 ) صفر و ممیز را نادیده بگیرید و به " 125 × 12 " فکر کنید.
قدم 2 ) تقسیم کنید : ( خارج قسمت میانجی ) 1/5 = 8 ÷ 12
قدم 3 ) آ.م.ب را به کار گیرید : با تخمینی سریع می فهمیم که جواب در وسط فاصله ی 100 تا 200 است.
قدم 4 ) از خارج قسمت میانجی ممیز را حذف می کنیم و صفری جلو آن قرار می دهیم تا جواب ، یعنی 150 ، به دست آید.
مثال فکری 2 : 12/5 × 7/2
قدم 1 ) ممیزها را نادیده بگیرید و مسئله را به 125 × 72 تبدیل کنید.
قدم 2 ) تقسیم کنید : ( خارج قسمت میانجی ) 9 = 8 ÷ 72
قدم 3 ) آ.م.ب را به کار گیرید : با تخمینی سریع می فهمیم که جواب کمی کوچکتر از 100 است.
قدم 4 ) جلو خارج قسمت میانجی صفری قرار دهید تا جواب ، یعنی 90 ، به دست آید.
نکته ای برای محاسبه ی سریع:
به خاطر داشته باشید که بهترین تخمین سریع با گرد کردن اعداد مورد نظر حاصل می شود. مثلاً در مثال ساده ی 2 ( 125 × 32 ) مضروب را می توان به طور نقصانی به 30 گرد کرد و برای جبران این گرد کردن نقصانی مضروبٌ فیه را می توان به طور اضافی به 130 گرد کرد تا جواب تخمینی 3900 به دست آید.
تمرین های ساده و فکری
این تمرین ها ساده است - به شرط آن که شگرد را بدانید !
تمرین های فکری:
1) = 125 × 20
2) = 125 × 60
3) = 125 × 36
4) = 125 × 28
5) = 64 × 1/25
6) = 3/2 × 12/5
7) = 0/88 × 1/250
8) = 0/96 × 125
9) = 1/25 × 560
10) = 125 × 4/8
تمرین های ساده:
1) = 125 × 16
2) = 125 × 40
3) = 125 × 88
4) = 125 × 56
5) = 24 × 125
6) = 64 × 125
7) = 96 × 125
8) = 32 × 125
9) = 125 × 80
10) = 125 × 160
11) = 125 × 72
12) = 125 × 48
13) = 120 × 125
14) = 104 × 125
15) = 8 × 125
16) = 240 × 125