شوینده‌ها با پوست چه می‌کنند؟
در این روزهای پایانی سال خانم‌های خانه‌دار هر روز با مواد شوینده در تماس بیشتری هستند و باید توجه بیشتر به دست‌ها و ناخن‌های خود داشته باشند. شوینده‌های مختلف که به طور مرتب توسط خانم خانه استفاده میشود، موجب از بین رفتن رطوبت و چربی سطح پوست میشود. با از بین رفتن این لایه‌های محافظ، مواد محرک حساسیت‌زای موجود در شوینده‌ها به لایه‌های عمقی پوست نفوذ می‌کند و باعث آسیب به پوست می‌شوند. آب ژاول یا وایتکس یکی از مواد شوینده اسیدی است که با دست هر فردی که تماس پیدا کند وی را دچار حساسیت می‌کند. این مواد علاوه بر اینکه روی پوست تأثیر دارد، می‌تواند به ریه‌ها نیز آسیب شدید برساند و تنفس شخص را دچار مشکل کند.
دکتر ولی‌ا... خسروجردی، متخصص پوست و مو بیمارستان میلاد در این‌باره می‌گوید: اگزما، همان التهاب پوست است که با خارش و خشکی و قرمزی پوست همراه است و نوعی عارضه پوستی است که می‌تواند در مدت‌زمانی کوتاه پیشرفت کند و سلامت پوست بدن را به خطر بیندازد. علت دقیق اگزما مشخص نیست، اما به نظر می‌رسد که ناشی از ناتوانی سیستم ایمنی بدن باشد.
اگزما واکنش آلرژیک و حساسیتی در پوست است که باعث خارش، خشکی، پوسته‌ریزی و نقاط قرمزرنگ در پوست میشود. خسروجردی اضافه می‌کند: دونوع اگزما پوستی به نام‌های اگزمای تماسی و اگزمای آلرژیک که تقریبا علائم‌شان شبیه به هم است در بین مردم شایع است در نوع اول آن اگزمای تماسی به شکل خشکی پوست و کم‌کم در اثر تماس با مواد آلرژی‌زا در کف دست نشان داده میشود و در مرحله بعد حالت قرمزی، خارش و دانه‌های ریز و آبکی دیده میشود و در بعضی موارد همراه با زخم و ترشح روی پوست نمایان میشود.
اگزمای تماسی ممکن است در تمامی افراد اتفاق افتاده باشد ولی از نظر زمانی متفاوت است مثلا در بعضی افراد که پوست ضخیم‌تر دارند دیرتر علائم نمایان میشود در افرادی که پوست نازک دارند اگزما خودش را زودتر نشان می‌دهدو در اثر تماس با مواد شوینده به سرعت پوست علائم آلرژیک نشان می‌دهد. دراگزمای آلرژیک زمینه ژنتیکی برای بروز علائم الزامی است در این نوع از افراد تنها به دلیل تماس با مواد آلرژی‌زا، به اگزما مبتلا نمی‌شوند.
وی تأکید می‌کند: یکی از عوامل اصلی اگزما در خانم‌های خانه تماس با مواد شوینده است که نوعی از اگزمای پوستی به نام اگزمای دست خانم‌های خانه را به‌خود اختصاص داده و در اثر تماس با خیلی از پاک‌کننده‌ها، صابون‌ها و لکه‌برها رخ می‌دهد. در بعضی از موارد مواد افزودنی مثل ادویه‌ها یا تماس دست با پیاز و گوجه‌فرنگی می‌تواند سبب حساسیت شود.
خسروجردی استفاده از آب داغ را دلیل دیگری بر حساسیت پوست دست در خانم‌ها دانست و می‌گوید آب داغ چربی محافظ پوست را کم می‌کند و باعث میشود پوست حالت خشکی داشته باشد ولی نمی‌توان گفت استفاده از آب داغ در شست‌وشو سبب اگزما شده بلکه نوعی مساعدکننده به حساب می‌آید. به گفته این متخصص پوست و مو نخستین مرحله درمان اگزما ممانعت از مواد شوینده است و70 درصد درمان بستگی به آن دارد.
برای جلوگیری از تماس مستقیم دست با شوینده‌ها حتما از دستکش استفاده کنید. استفاده از دستکش پلاستیکی به تنهایی تأثیری ندارد و باید یک دستکش نخی در زیر دستکش پلاستیکی استفاده شود، زیرا دستکش پلاستیکی باعث تعریق دست و افزایش عوارض بیماری میشود. مواد لاتکس موجود در دستکش‌های پلاستیکی ممکن است در بعضی افراد ایجاد آلرژی کند و برای این منظور افرادی که پوست حساس دارند بهتر است به منظور جلوگیری از قرمزی و خارش دست حتما از دستکش نخی استفاده کند.
توصیه میشود زمان گردگیری حتما دستکش نخی استفاده شود. بهترین زمان مصرف کرم‌ها بعد از هر بار شست‌وشو در حالی که پوست کمی مرطوب است توصیه میشود. در مراحل شدیدتر اگزما پزشک شروع به درمان با استفاده از پمادهای استروئیدی- کورتن‌دار در مدت کوتاه می‌کند تا التهاب‌های پوستی رفع شود. به گفته وی، بیماران بعد از یک بار مراجعه به پزشک مصرف داروها را به طور دائم و خودسرانه ادامه می‌دهند و به این صورت ممکن است مشکلات پوستی دوچندان شود.
در مواردی که خارش دیده شود. قرص‌های آنتی‌هیستامین برحسب شدت تجویز میشود، وی ادامه می‌دهد: در درمان اگزما زمان نمی‌شود تعیین کرد و درمان تا زمانی که علائم دیده میشود ادامه دارد. خسروجردی بهترین زمان مراجعه به پزشک و شروع درمان را هنگام مشاهده خطوط روی پوست همراه با خارش و قرمزی می‌داند و در مواردی که خشکی پوست عادی است، استفاده از مرطوب‌کننده‌ها را توصیه می‌کند.