هوانوردی، ناوبری هوایی

کارشناسی

دیباچه:

بدون شک ایمنی اولین و مهمترین هدف هر پروازی است، زیرا ایمنی نه تنها باعث جلوگیری از ضایعات ناشی از خسارت یا آسیب می‌گردد بلکه همچنین می‌تواند در اقناع اذهان عمومی و بهبود سوددهی شرکت‌های هواپیمایی تجاری و مسافری مؤثر باشد. بنابراین شرکت‌های حاضر در صنعت هواپیمایی دریافته‌اند که سرمایه‌گذاری بر روی ایمنی در تمامی سطوح شرکت، یک سیاست اصولی و منطقی است.یکی از گام‌هایی که در این زمینه برداشته شده است، وجود متخصصین ناوبری هوایی در هواپیماهای مسافربری، ترابری و شکاری می‌باشد که به عنوان رکن اصلی یک پرواز ایمن محسوب می‌شوند. ناوبر هوایی‌ را تقریباً می‌توان‌ خلبان‌ دوم‌ نامید؛ فردی‌ که‌ قبل‌ از پرواز مسؤولیت‌ تهیه‌ و طراحی‌ نقشه‌ مسیر پرواز را برعهده‌ دارد و تعیین‌ می‌کند که‌ هواپیما باید در چه‌ ارتفاعی‌، با چه‌ سرعتی‌ و در چه‌ هوایی‌ پرواز نماید و اگر هواپیما رادار داشته‌ باشد، ناوبر در پشت‌ رادار می‌نشیند و ابرهای‌ مختلف‌ را شناسایی‌ می‌کند. برای‌ مثال‌ اگر در صد مایلی‌ هواپیما، ابرهای‌ باران‌زا وجود داشته‌ باشد، او مسیر جدیدی‌ را به‌ خلبان‌ پیشنهاد می‌کند تا با ابرهای‌ باران‌زا برخورد نداشته‌ باشد و در واقع‌ مسیر را دور می‌زند تا با امنیت‌ کامل‌ هواپیما را به‌ مقصد برساند. البته‌ تمام‌ هواپیماها ناوبر ندارند اما اگر هواپیمایی‌ ناوبر داشته‌ باشد، قدرت‌ مانور بیشتری‌ دارد. چون‌ در هوای‌ نامناسب‌ نیز می‌تواند پرواز کند. عده‌ای‌ از ناوبرها نیز برای‌ هواپیماهای‌ شکاری‌ آموزش‌ می‌بینند (دانشگاه‌ هوایی‌ شهید ستاری‌ بیشتر در این‌ زمینه‌ آموزش‌ می‌دهد) که‌ این‌ افراد در نهایت‌ کار پیچیده‌تر و مهم‌تری‌ را انجام‌ می‌دهند چون‌ علاوه‌ بر فعالیت‌های‌ یک‌ ناوبر هواپیمای‌ مسافربری‌ یا ترابری‌ باید دوره‌های‌ مختلفی‌ از جمله‌ دوره‌ نجات‌ خدمه‌ از مرگ‌ را بگذرانند و سلاح‌ها و مهمات‌ را نیز کنترل‌ کنند. همچنین‌ باید رادار هواپیماهای‌ دشمن‌ را شناسایی‌ کرده‌ و در صورت‌ لزوم‌ از اسلحه‌ هواپیما بر ضد دشمن‌ استفاده‌ کنند.
توانایی‌های‌ لازم‌ :
دانشجوی‌ ناوبری‌ هوایی‌ باید در دروس‌ ریاضیات‌ و زبان‌ قوی‌ بوده‌ و از سرعت‌ عمل‌، مهارت‌ و قدرت‌ تجزیه‌ و تحلیل‌ خوبی‌ برخوردار باشد تا بتواند در مواقع‌ بحرانی‌، وظیفه‌ خود را به‌ خوبی‌ انجام‌ دهد. 
موقعیت شغلی در ایران‌ :
فرصت‌های شغلی این رشته مانند سایر رشته‌های دانشگاه علوم و فنون هوایی شهید ستاری است.
درس‌های‌ این‌ رشته‌ در طول‌ تحصیل‌ :
دروس‌ پایه :
ریاضی‌، فیزیک‌، آمار و احتمالات‌، معادلات‌ دیفرانسیل‌.
دروس‌ اصلی :
مبانی‌ کامپیوتر، آشنایی‌ با لیزر، مبانی‌ برق‌، مبانی‌ الکترونیک‌، دینامیک‌ عمومی‌، استاتیک‌، ارتعاشات‌ عمومی‌.
دروس‌ تخصصی :
فیزیولوژی‌ هوایی‌، اصول‌ پرواز، اصول‌ ایمنی‌ پرواز، زبان‌ تخصصی‌، موتور هواپیما، قوانین‌ هوانوردی‌، سیستم‌الکترونیکی‌، هواپیما، هواشناسی‌، جنگ‌ الکترونیک‌، پرواز مقدماتی‌، پرواز پایه‌، پرواز پیشرفته‌، رهگیری‌ هوایی‌، سیمولاتور پرواز، سرویس‌ هوانوردی‌، سیستم‌ کمک‌ ناوبری‌، سیستم‌ کنترل‌.
 
منبع: کتاب آشنایی با رشته های دانشگاهی سازمان سنجش آموزش کشورتالیف خانم فیروزه سودایی ونرم افزار سامان رشته ی سازمان سنجش