سخنی از بزرگان...

انفجار پلاستیک

انفجار پلاستیک
مدیر ارشد رایشمند

چند سالی است كه پلاستیك ها محیط زیست ما رابه محاصره خود درآورده اند. فرشی از نایلون دشت ها و بیابان های اطراف شهرها و روستاها را پوشانده اند. دور درختان پیچیده شده اند. داخل خاك ها فرورفته اند و گیاهان را خفه می کنند و جلوی ریشه دواندن گیاهان را می گیرند. پلاستیك های مدفون در زمین نمی گذارد درختان در جایی كه می توانند برویند. در کنار رودخانه هایی که مردم برای تفریح می روند بطری ها در همه جا پراکنده می شوند و گاهی با جریان رودخانه همراه می شوند. آنها سرچشمه رودها را آلوده می کنند. در رودها و دریاها، نهنگ ها و کوسه ها ظرف های یک بار مصرف را با غذا اشتباه می گیرند و می بلعند و لاک پشت ها با خوردن آنها خفه می شوند. ظرف های یک بار مصرف هم برغم هشدارهای پزشکی هر روز بیشتر و بیشتر برای ریختن غذا مورد استفاده قرار می گیرند.
بین ۲۵۰ تا۵۰۰ سال طول می كشد تا این مواد مخرب در طبیعت تجزیه شوند. این مواد ممكن است سمومی را وارد چرخه حیاتی کنند كه در نهایت بدن انسان را تحت تأثیر قرار می دهد و می توانند اكوسیستم را از شكل طبیعی خارج کنند. ما بدون ایجاد یك سیستم بازیافت قوی اجازه می دهیم این مواد تمام این مدت در طبیعت باقی بمانند و بر محیط زندگی مان تأثیر منفی به جا بگذارند و روز به روز هم بر میزان مصرف خود می افزاییم. حتی تلاش نمی کنیم که آنها را در طبیعت پراکنده نکنیم یا آنها را از طبیعت جمع آوری کنیم.          
حتی با وجود این شرایط، مصرف پلاستیك ها و نایلون ها با سرعتی سرسام آور روبه گسترش است. مغازه داران هركالایی را با هر حجمی داخل نایلون ها می گذارند و آن را "كلاس" كار خود می دانند. حتی چنین به نظر می رسد كه گردش كار فروشگاه ها بدون نایلون ممكن نیست. تقریباً دیگر مكانی وجود ندارد كه در آن نایلون ها برای مصارف حتی غیرضروری به كار گرفته نشده باشد. مصرف كننده ها هم عادت كرده اند به طور دایم از نایلون ها و مواد پلاستیكی استفاده كنند.
ضمن این که در شرایطی که نفت هر روز بیشتر و بیشتر در جهان ارزش پیدا می کند ما به این وسیله میزان زیادی نفت را برای تولید بیش از حد این مواد می سوزانیم.
در حالی که در کشور ما انفجاری در زمینه تولید و مصرف نایلون ها و ظروف یك بار مصرف رخ داده، بسیاری از کشورهای جهان مدت ها است رویکرد خود را نسبت به استفاده از مواد پلاستیکی تغییر داده اند. به ویژه در این کشورها با هماهنگی رسانه ها و فعالان محیط زیست جنبشی عمومی برای کاهش مصرف این مواد رخ داده است. به طوری که یک فروشگاه زنجیره ای مشهور در یک کشور اروپایی به این دلیل با اقبال عمومی مواجه شد که شعار خود را تلاش برای حذف نایلون از فروشگاهش انتخاب کرد.
کشورهای پیشرفته چندسالی است كه دوباره به سمت استفاده از پاكت گرایش پیدا كرده اند. قانون هم كارخانجات سازنده نایلون ها و برخی از انواع دیگر پلاستیك ها را واداشته خط تولید خود را به ساختن انواع پاكت های محكم و یا کیسه های پارچه ای و جایگزین های مناسب دیگر تغییر دهند. در این کشورها نایلون های بی دوام  برای خرید كالا جایشان را به كیسه های بسیار بادوام داده اند. همین کیسه ها هم بسیار گران عرضه می شوند تا استفاده از آنها زیاد نباشد و بسیاری از خریداران چندین بار برای خرید از این کیسه ها استفاده می کنند. شهروندان این کیسه ها را به عنوان ساك به فروشگاه ها می برند تا كالاهای خریداری شده در پاكت را داخل آنها جای دهند. این در حالی است که سیستم بازیافت در این كشورها هم بسیار توانمند است. به طوری که  با وجود ده ها سال استفاده وسیع از نایلون و پلاستیك با پیامدهای فاجعه بار زیست محیطی دست به گریبان نشده اند. حتی در كشوری نظیر پاكستان هم شهروندان برای حمل كالاهای خریداری شده از كیسه های پارچه ای استفاده می كنند و فروشگاهها به وفور این كیسه ها را در اختیار خریداران كالاها قرارمی دهند.
در کشور چین هم استفاده از کیسه های پلاستیکی نازک ممنوع شده است. کشور چین برای بازیافت پلاستیک با مشکلات زیادی مواجه است. دولت چین از مردم این کشور خواسته برای حمل کالاهای خریداری شده شان از سبد حصیری یا ساک‌های پارچه ای استفاده کنند. در این کشور فروشگاه‌هایی که مقررات جدید را رعایت نکنند جریمه می شوند. در برخی از کشورهای دیگر هم مدت ها است استفاده از کیسه های پلاستیکی نازک ممنوع شده است و بر تولید این کیسه ها مالیات زیادی بسته می شود.
مدتی است که کشورهای پیشرفته در پى تولید پلاستیك از منابع تجدیدشونده مثل گیاهان نیز هستند. 

در حالی که به خاطر سبكی، استحكام، فراوانی و تولید آسان تر تمایل مردم ما به استفاده از نایلون در مقایسه با پاكت یا انواع مواد دیگر افزایش یافته. این درحالی است كه ما از پلاستیك های مناسبی كه از نظر بیولوژیكی قابلیت جذب در طبیعت را داشته باشند نیز استفاده نمی كنیم و سیستم های مناسبی هم برای بازیافت نداریم. در نتیجه ممکن است همان مواد پلاستیکی ای هم که بازیافت می شود آلودگی های ثانویه در هوا و خاک ایجاد کند.
پلاستیك ها دیر تجزیه می شوند و با دفن در طبیعت حالت سمی ایجاد می كنند كه برای رشد گیاهان و جانوران مضر است و به چرخه حیات آسیب می رساند. این درحالی است كه اگر پاكت به جای نایلون مورد استفاده قرار بگیرد، ظرف ده تا ۱۵ روز تجزیه می شود و هیچگونه آلودگی ای ایجاد نمی شود یا شیشه ها با ضدعفونی كردن باز هم قابل استفاده هستند و بارها می توان آنها را به كاربرد. اگر هم می خواهیم از پلاستیك استفاده كنیم باید انواعی را مورد استفاده قراردهیم كه كیفیت و دوام خوبی دارند. لازم است صنایعمان را طوری آموزش دهیم كه در بسته بندی از مواد قابل بازیافت و تجزیه پذیر استفاده كنند و مردم را مجاب كنیم که بیش از حد از کیسه های نایلونی استفاده نکنند و به دنبال جایگزین هایی برای آن باشند.
محققان  می گویند استفاده از ظرف های یک بار مصرف برای ریختن غذا به ویژه غذای داغ مناسب نیست و چه بسا موجب سرطان می شود. این در حالی است که استفاده از این ظروف گسترش زیادی پیدا کرده است. همچنین گفته می شود پلاستیک ها پس از بازیافت رنگ تیره می گیرند و کیسه های مشکی ای که ما از آنها استفاده می کنیم ممکن است دوده هایی داشته باشند که حتی از راه پوست جذب شود. استفاده پی در پی از بطری های آب پلاستیکی هم می تواند به ویژه برای کودکان خطرناک باشد. چون نوعی باکتری خطرناک وجود دارد که از طریق دهان و دست های آلوده بچه ها به داخل بطری ها یی كه بارها و بارها مورد استفاده  قرار گرفته منتقل می شود.
به این ترتیب استفاده زیاد از مواد پلاستیکی در هر شرایطی خالی از ضرر نیست. بنابراین می توانیم هر چه بیشتر استفاده از آنها را محدود کنیم. دست کم می توانیم هنگام خرید از پاکت یا کیسه های بادوام استفاده کنیم و فروشگاه ها نیز می توانند در شیوه عرضه نایلون به مشتریانشان تجدید نظر کنند.
به هر حال در صورتی كه سریع دست به كار نشویم به زودی شاهد آن خواهیم بود كه محیط زیستمان در انبوهی از پلاستیك ها دفن می شود. 300 تا 500 سال زمان زیادی برای تجزیه این مواد است. ما به یك سیستم بازیافت توانمند با فن آوری پیشرفته نیز نیاز داریم كه مواد پلاستیكی را بازیافت كنند. همچنین لازم است به دنبال تولید مواد پلاستیکی تجزیه پذیر و نیز گسترش فرهنگ عمومی استفاده از سایر مواد جایگزین برای حمل اجناسمان باشیم. از طرفی نیز به قوانینی نیاز داریم كه براساس آنها استفاده بی رویه از پلاستیك ها و نایلون ها تحت كنترل درآید و یا ایجاد ممنوعیت مصرف یا گران كردن بعضی از محصولات غیرضروری پلاستیکی را به دنبال داشته باشد. تنها در این صورت می توانیم از ضرری جبران ناپذیر به اکوسیستم خود جلوگیری کنیم.

چاپ
1181 رتبه بندی این مطلب:
بدون رتبه

مدیر ارشد رایشمندمدیر ارشد رایشمند

سایر نوشته ها توسط مدیر ارشد رایشمند
تماس با نویسنده

نوشتن یک نظر

این فرم نام، ایمیل، آدرس IP و نظرات شما را جمع می کند تا بتوانیم نظرات شما را در وب سایت پیگیری کنیم. برای اطلاعات بیشتر، قوانین و مقررات و سوالات متداول ما را بررسی کنید، در آنجا اطلاعات بیشتری در مورد نحوه و چگونگی ذخیره اطلاعات شما در اختیار شما قرار می دهیم.
افزودن نظر

انتخابگر پوسته

ارتباط با نویسنده

x