كسانی كه علاقه شخصی انگیزه آنها برای مطالعه ریاضی است مهارتشان هم در ریاضی بیشتر است. به این ترتیب نه ضریب هوشی و نه فشارهای خارجی مثل سختگیری والدین یا به دست آوردن نمرات بالا باعث ترقی افراد در ریاضی نمی شود.
تجزیه و تحلیل بیش از 3500 کودک آلمانی نشان داده بچه هایی كه در پایه پنجم با انگیزه و علاقه ریاضی می خوانند و استراتژی های یادگیری مؤثری را به كار می بندند در پایه هشتم جهشی را در یادگیری ریاضی تجربه می كنند. این درحالی است كه داشتن ضریب هوشی بالا این اثر را به جا نمی گذارد.
این كه داشتن مهارت در ریاضی چقدر ذاتی است همواره موضوعی مناقشه برانگیز بوده. برخی مطالعات نشان داده مهارت های ریاضی از همان ابتدا در نوزادان پدیدار می شود، در حالی که دیگران نقش فرهنگ را برجسته نشان داده اند و به عنوان مثال به این كه مردان در آزمون ریاضی استاندارد بهتر از زنانند اشاره می کنند. همچنین مردم در کشورهای شرقی تلاش را مهم تری�� عامل موفقیت در ریاضی می دانند در حالی که بسیاری از غربی ها توانایی در ریاضی را ذاتی می دانند.