واقعیت های خواندنی درباره گیاه و گل ارکیده
ارکیده یکی از بزرگ ترین و متنوع ترین گروه های گیاهان را تشکیل می دهد. تاکنون بیش از 25 هزار گونه ارکیده شرح داده شده اند. هر سال پژوهشگران صدها گونه جدید را هم کشف می کنند.
علاوه بر وجود شمار عظیم ارکیده ها در حیات وحش، 100 هزار نوع ارکیده هم به شکل غیر طبیعی و از طریق پرورش انتخابی به وجود آمده است.
ارکیده ها را می توان در سراسر جهان پیدا کرد. آنها در انواع مختلف زیستگاه ها، حتی نزدیک به دایره قطب شمال زندگی می کنند. بیشتر گونه های ارکیده در جنگل های انبوه مناطق گرمسیری، در آب و هوای گرم و مرطوب، زندگی می کنند.
متأسفانه 10٪ از گونه های ارکیده، به خاطر تعداد در حال رشد گونه های ارکیده دیگری که انسان ها کشت می کنند در معرض انقراض گرفته اند.
حقایق خواندنی درباره ارکیده ها
اندازه ارکیده ها به نوع گونه آنها بستگی دارد. ارکیده می تواند به کوچکی یک سکه و یا بسیار بزرگ، با وزن چند ده و حتی چند صد کیلوگرم باشد.
ارکیده ها می توانند گل های تک و یا خوشه های گل داشته باشند. هر گل، متقارن دو طرفه است به این معنی که به دو قسمت مساوی تقسیم می شود.
اندازه، شکل و بافت برگ ها به زیستگاه ارکیده ها بستگی دارد. ارکیده هایی که در آب و هوای خشک زندگی می کنند برگ های ضخیم پوشیده از موم دارند در حالی که گونه های موجود در مناطق گرم و مرطوب دارای برگ های نازک درازند. گونه های خاصی از ارکیده ها هم هیچ برگی ندارند.
ارکیده ها ریشه های کلاسیک ندارند. آنها ریزوم (ساقه زیرزمینی ریشه مانند به شکل افقی)، غده و یا ریشه های هوایی (ریشه روی زمین) دارند.
ارکیده ها می توانند بر روی زمین زندگی کنند (اشکال زمینی)، متصل به گیاهان چوبی باشند (انواع اپی فیتیک) و یا در زیر زمین زندگی کنند.
گونه های خاصی از ارکیده ها انگل اند. آنها مانند سایر گیاهان قادر به تولید مواد غذایی (قند) با استفاده از نور خورشید و دی اکسید کربن نیستند. در عوض، غذایشان را از قارچی که در داخل ریشه هایشان زندگی می کند به دست می آورند.
پیوند بین ارکیده ها و گونه های خاصی از حشرات تنگاتنگ، محکم و بسیار تخصصی است. شکل و رنگ گلبرگ های این ارکیده ها مشابه شکل و رنگ حشرات ماده است تا حشرات نر جذب و گرده افشانی تضمین شود.
با توجه به تخصص بالای گرده افشانی در حشرات، انقراض آنها به معنی انقراض ارکیده ها است. هیچ موجود دیگری در طبیعت نمی تواند گرده افشانی کند.
گل های ارکیده بسته به گونه شان می توانند از چند ساعت تا 6 ماه حیات داشته باشند.
ارکیده چندین میلیون دانه کوچک تولید می کند. تنها چند دانه به گیاه بالغ تبدیل می شوند.
دانه ارکیده آندوسپرم ندارد تا مواد مغذی مورد نیاز برای جوانه زنی اش را فراهم کند. به همین دلیل همه ارکیده ها (از جمله اشکال غیر انگل) در طول جوانه زنی به شکل همزیستی با قارچ زندگی می کنند. جوانه زنی می تواند از چند هفته تا 15 سال طول بکشد. (آندوسپرم بخشی از دانه است که مواد غذایی مورد نیاز برای رشد گیاهک تخم را در اختیار آن قرار می دهد و معمولاً حاوی نشاسته با پروتئین و دیگر مواد مغذی است.)
انسان ها از ارکیده برای مقاصد متعددی استفاده می کنند. موادی که از ارکیده ها جدا می شوند در صنعت عطر سازی، ادویه جات و طب سنتی آسیایی مورد استفاده قرارمی گیرند.
وانیل یکی از بهترین و شناخته شده ترین طعم دهنده ها است که به طور گسترده ای نیز مورد استفاده قرار می گیرد. وانیل از غلاف وانیلا پلنیفولیا به دست می آید که گونه ای از ارکیده است.
ارکیده ها گیاهانی بسیار کهن هستند. مطابق شواهد فسیلی حدود 100 میلیون سال است که بر روی سیاره زمین وجود دارند.
طول عمر ارکیده به گونه اش بستگی دارد. گونه های خاصی می توانند تا 100 سال هم عمر کنند.