اثر اسیدی شدن دریاها بر موجودات زنده

ما انسان‌ها دی‌اكسید كربن تولید می‌كنیم و اغلب به اثرات رفتار خود بر سایر موجودات زنده فكر نمی‌كنیم. در حالی كه دی‌اكسید كربن تولید شده به وسیله ما نه تنها حیات موجودات زنده روی خشكی، بلكه زندگی موجودات زنده دریایی را نیز با مخاطره مواجه كرده است.
امروزه محققان می‌دانند كه از زمان شروع صنعتی شدن جهان، درست در یك قرن پیش، میزان PH آب سطح دریاها، به میزان یك دهم كاهش یافته است. این واقعه اسیدی شدن دریاها نامیده می‌شود. دانشمندان می‌گویند كه استفاده انسان‌ها از سوخت‌های فسیلی و جذب دی‌اكسید كربن از جو به وسیله دریاها، به اسیدی شدن دریاهای جهان انجامیده و عملكرد آنها را به عنوان محافظ سیستم حیات كره زمین مختل كرده است.
هرچه دی‌اكسید كربن بیشتری در آب دریا حل شود، آن را بیشتر اسیدی می‌كند. مدتی پیش دانشمندان با بررسی بخشی از دریا كه اسیدی شده با كاهش شمار گونه‌های دریایی و پدیده متلاشی شدن حلزون‌ها با پوسته‌هایشان در این منطقه مواجه شدند.
آنها حدس زدند كه به خاطر افزایش سطح دی‌اكسید كربن در جو، احتمالاً این قبیل تأثیرات بر جانداران آبزی سراسر جهان دیده می‌شود. چراكه مقداری از دی‌اكسید كربن اضافی جو وارد همه اقیانوس‌ها می‌شود و در سراسر جهان آب‌ها را اسیدی می‌كند.
رئیس گروه مطالعاتی كه در این زمینه تحقیق كرد گفت که هم‌اكنون غلظت دی‌اكسید كربن جو به قدری بالا است كه حتی كاهش شدید در میزان تولید گاز دی‌اكسید كربن هم جلوی اسیدی تر شدن دریاها را نمی‌گیرد. آنچه كه مشخص است این است كه وضعیت زنجیره غذایی دریایی رو به تغییر است و تنوع زیستی در دریاها در حال كاهش است. این تغییرات حتمی است چون كه اسیدی شدن دریاها حتمی است. ما این روند را آغاز كرده ایم و نمی‌توانیم متوقفش كنیم.
مدتی پیش دانشمندان گزارش دادند كه سطح دی‌اكسید كربن سواحل غربی امریكا به حدی بالا است كه زندگی موجودات دریایی در حال از بین رفتن است.
همچنین دانشمندان می‌گویند كه آب كف دریا به طور طبیعی نسبت به مناطق كم عمق‌تر دریا دی‌اكسید كربن بیشتری دارد.
آنها می گویند که تنها دلیل برای این كه اقیانوس‌ها اسیدی‌تر می‌شوند دی‌اكسید كربنی است كه ما با سوزاندن سوخت‌های فسیلی تولید می‌كنیم.
گروهی تحقیقاتی كه در زمینه تغییرات آب و هوایی فعالیت می‌كند پیش‌بینی می‌كند كه اگر جلوی روند تولید دی‌اكسید كربن گرفته نشود، احتمالاً تا سال 2100، ‌PH اقیانوس‌ها به حدود 7.8 سقوط می‌كند.
به نظر آنها ما این الگو را می‌توانیم در همه نقاط جهان مشاهده كنیم. با این روند گونه‌هایی مثل صدف‌های دوكفه‌ای و نرم تنان شكم پا و شاخه‌هایی از جانوران با سقوط میزان PH از میان می‌روند.
گروهی تحقیقاتی كه در زمینه تغییرات آب و هوایی فعالیت می‌كند نیز احتمال می‌دهد كه در برخی از مناطق بویژه اقیانوس منجمد شمالی، ممكن است كه در غلظت‌های پائین‌تر دی‌اكسید كربن هم این اثرات مشاهده شود.
مرجان‌ها اسكلت خارجی‌شان را از طریق استخراج كربنات كلسیم حل شده در آب دریا می سازند. آنها از این کربنات کلسیم حل شده استفاده می کنند تا دو ماده معدنی یعنی كلسیت و آراگونیت تشکیل دهند. نرم تنان هم همین فرایند را برای ساختن پوسته‌هایشان به كار می‌گیرند.
هنگامی كه آب اسیدی می‌شود،‌ غلظت كربنات كلسیم كاهش می‌یابد. درنهایت مقدار آن چنان كاهش می‌یابد كه پوسته‌ها یا اسكلت‌ها نمی‌توانند تشكیل شوند.
دانشمندان محلی دریای مدیترانه و نزدیكی سواحل ایتالیا را كه دی‌اكسید كربن آن زیاد بوده كندوكاو كردند و آن را به یك نوع آزمایشگاه طبیعی برای مطالعه اثرات آب اسیدی روی زندگی جانداران دریایی تبدیل كردند.
به طور كلی از آغاز صنعتی شدن جهان متوسط PH دریاها یك دهم كاهش یافته. پیش از آن PH دریاها 8.1 بود. در منطقه‌ای كه این گروه تحقیقاتی بررسی كرده، این میزان در بعضی مكان‌ها به 7.4 رسیده. این در حالی است كه حتی در PH 7.8 تا 7.9 هم شمار گونه‌های حاضر در منطقه در مقایسه با مناطق مجاور 30 درصد كاهش یافته بود.
در این مناطق مرجان غایب بود و گونه‌های جلبكی كه كربنات كلسیم را مورد مصرف قرار می‌دادند هم با گونه‌هایی كه آن را مورد استفاده قرار نمی‌دادند جایگزین شده بودند. همچنین هیچ حلزونی در كل مناطقی كه PH آن به 7.4 رسیده بود، دیده نمی‌شد. علاوه بر آن علف‌های دریایی رشد كرده بودند كه احتمالاً به این دلیل بود كه آنها از كربن اضافی بهره برده بودند.
در نهایت مشخص شد موجودات زنده‌ای مثل مرجان‌ها بر اثر بالا رفتن دمای آب‌ها هم زیان دیده‌اند و مطالعات به سمت بررسی تركیب گرم شدن و اسیدی شدن همزمان اقیانوس‌ها بر این موجودات پیش می‌رود.
دی‌اكسید كربن را به آب دریا اضافه كنید و اسید كربنیك بگیرید. این یك اصل ساده در شیمی است. این حرف معنی‌اش این است كه تنها راه برای كاهش تأثیر اسیدی شدن اقیانوس بر موجودات زنده آبزی، كاهش فوری و اساسی در تولید دی‌اكسید كربن است.
این مشاهدات ثابت كرد كه برخی از فرایندهایی كه در آزمایشات آزمایشگاهی دیده می‌شوند و برخی از پیش‌بینی‌هایی كه به وسیله مدل‌های رایانه‌ای از اكوسیستم‌های اقیانوسی انجام شده است، در جهان واقعی نیز اتفاق می‌افتد.