آیا نحوه تولید دارو در جهان تغییر خواهد کرد؟

تكنیكی كه درحال حاضر صنایع داروسازی جهان برای تولید دارو مورد استفاده قرار می دهند پرخرج و كند است در حالی که با تغییر روش تولید می توان پول زیادی پس انداز كرد و به ساخت داروها سرعت بخشید.
تكنیك به كار رفته در صنایع داروسازی تولید دسته ای است. در فرایند تولید دسته ای مواد تشكیل دهنده داروها، اغلب پودرها، پی در پی و به شیوه غیر متصل اضافه می شوند. این فرایند بیشتر شبیه به كار نانوایی است تا یك آزمایشگاه مدرن شیمی.
به این ترتیب باوجود مقادیر عظیم پولی كه برای كشف دارو خرج می شود، صنایع داروسازی به خاطر مدل قدیمی و نحوه ساخت محصولاتشان شهرت خوبی ندارند.
گروهی از محققان با همكاری یك كمپانی داروسازی سوییسی به نام نوارتیس ثابت كرده اند كه با یك خط تولید پیوسته كه در آن چندین فرایند شیمیایی جدید یكپارچه می شود می توان داروها را با سرعت و كیفیت بهتر و با شیوه ای كم خرج تر ساخت. این روش تولید سریع حتی می تواند فرصت های بیشتری را برای كشف داروهای اولیه ایجاد كند.
درنتیجه با انجام نوآوری در یك فرایند تولید پیوسته می توان پول پس انداز كرد و به ساخت داروها سرعت بخشید.
در اوایل سال 2012، جوزف جیمز مدیرعامل نوارتیس گفت كه شركتش قصد دارد تا سال 2015 یك كارخانه تولید پیوسته را در مقیاس تجاری بسازد. به این ترتیب این كمپانی اولین شركتی خواهد بود كه در این مسیر قدم گذاشته است. سایر كمپانی های داروسازی هم درحال سرمایه گذاری و تحقیقات در زمینه تولید پیوسته هستند.
لازمه حركت از روش تولید دسته ای به روش تولید پیوسته استفاده از انواع جدیدی از واكنش ها و تجهیزات است. در فرایند تولید پیوسته، مواد خام به بخاری های درحال رژه، چرخنده ها، عصاره گیرها و حس گرهایی كه واسطه ها را از طریق واكنش های شیمیایی تقویت می كنند وارد می شود. در پایان دور قرص ها روكش می شوند.
برای تولید داروها در یك روش تولید پیوسته، مهندسان باید چند قطعه تجهیزات جدید از جمله یك رآكتور (عامل واكنش) را مورد استفاده قرار دهند كه امكان واكنش سریع تر را به وجود می آورد و نیاز به یك حلال سمی را حذف می كند.
البته بخش های مختلف یك فرایند دسته ای هم ممكن است خودشان پیوسته باشند چراكه آنها به طور مداوم درحال اجرا هستند،‌ اما لازمه دستیابی به موفقیت این است كه هر پله از فرایند به طوركامل یكپارچه شود.
در تولید پیوسته محصول یك واكنش معمولاً از طریق لوله هایی با حجم كوچك به بخش بعدی جریان می یابد. این امر به سازندگان دارو این توانایی را می دهد كه انواع مشخصی از واكنش های شیمیایی كه انجام آنها در خمره های بزرگ مربوط به پردازش دسته ای عملی و امكان پذیر نیست را انجام دهند. از جمله این واكنش ها آنهایی هستند كه باید در دماهای بالاتر یا خیلی سریع تر انجام شوند. این روش این امكان را فراهم می آورد كه انواع جدیدی از مولكلول ها هم وارد فرایند كشف دارو شوند.
تغییر نحوه تولید از دسته ای به یكپارچه كامل، بدان معنی است كه حتی مسیر شكل گیری یك قرص هم باید بهینه سازی شود. سیستم آزمایشی ای كه تاكنون ساخته شده از سیم ها، بخاری ها، فیلترها (صافی ها) مخلوط كن ها (میكسرها) و لوله ها تشكیل شده كه همه در یك محدوده 24 فوتی (7.5 متر) طول و 8 فوتی (2.5 متر) عرض همه از جنس پلاستیك روشن جا می شوند. در این محدوده می توان یك دارو را تولید كرد درحالی كه به طور معمول همین دارو باید در كارخانه های مختلف ساخته شود. درچند نقطه، تكنسین ها می توانند در فرایند داخل شوند و تجهیزات را تنظیم كنند یا موادی را اضافه كنند. اما در بیشتر موارد، سیستم به وسیله نرم افزاری كه جزییات دما، فشار و سایر پارامترهای واكنشی را به وسیله بسیاری از حس گرها زیر نظر دارد كنترل می شود. این سیستم به نحوی ساخته شده تا یك داروی خاص را تولید كند، اما محققان می گویند سیستم قابلیت تطبیق و سازگاری را دارد و بخش های مختلف تجهیزات را به منظور تولید محصول نهایی متفاوت می توان جابجا كرد. محققان امید دارند كه روش پیوسته تولید حتی مقرون به صرفه تر هم شود.
یكی از مزایای روش تولید پیوسته كاهش قابل توجه زمان بین صدور فرمان ساخت یك محصول و داشتن داروی تمام شده در دست است. این مخصوصاً می تواند در طول آزمایشات بالینی مفید باشد. محققان قول تولید سریع تر را با استفاده از روش تولید پیوسته داده اند.
همچنین تولید سریع تر می تواند خطری كه شركت های دارویی در هنگام ورود یك داروی جدید به بازار با آن روبرو می شوند را كاهش دهد. موقعی كه یك داروی جدید ساخته می شود اغلب عدم اطمینان زیادی درباره میزان تقاضا وجود دارد كه پیش بینی كسب و كار را سخت می كند.
روش تولید پیوسته می تواند هزینه ها را كاهش دهد چراكه كارخانه هایی كه این روش تولید را مورد استفاده قرار می دهند در مقایسه با آنهایی كه از تولید دسته ای استفاده می كنند خیلی كوچك تر هستد و انرژی و مواد خام كمتری نیاز دارند. مقادیر كمتر مواد مورد استفاده در تولید پیوسته كنترل بیشتر بر واكنش ها را می طلبد كه در پایان می تواند كیفیت محصول نهایی را بیشتر كند. حجم های كوچك مواد و واكنش های سریعی كه نوعاً در كارخانه های تولید پیوسته دارو رخ می دهند به طراحی كنترل سیستم نیاز دارند كه كیفیت محصول را بالاتر می برد.
با وجود تمام مزایای این روش، برای استفاده گسترده از آن باید مبارزه كرد. شركت ها خیلی محافظه كارانه با هر تغییر جدیدی در تولید مواجه می شوند. تولید دسته ای هم با وجود كاستی هایش درست است و یافتن یك روش كارآمدتر و مؤثرتر برای انجام تولید در اولویت نیست.
این مقاومت در برابر تغییر به نبود فشار مالی هم مربوط است. ‌اما حالا مدل كسب و كار در حوزه داروسازی درحال تغییر است. به ویژه این كه شركت ها می توانند فن آوری های تولید پیوسته را در تنها یك كارخانه كوچك ایجاد كنند كه فواید زیادی هم از نظر مالی و هم زیست محیطی دارد.
تولید مستمر به شیمیدان ها اجازه می دهد از گزینه های ساختار مولكولی بیشتری در هنگام درست كردن یك داروی جدید استفاده كنند. حجم مواد شیمیایی مورد استفاده در سیستم تولید پیوسته كم است و در لوله هایی جاری می شود كه امكان قرار گرفتن در معرض نور یا امواج دیگر را به میزان بیشتری می دهد.
از جنبه های دیگر استفاده از تولید پیوسته این است كه پای خانواده های جدیدی از ساختارهای شیمیایی را به این صنعت باز می كند و بنابراین امكانات در دسترس ما برای معالجه بیماری های مختلف را افزایش می دهد.